Loại bỏ quy định bắt buộc giao dịch bất động sản qua sàn?

Sự thay đổi trong dự thảo luật kinh doanh bất động sản và tác động đến thị trường bất động sản

Dự thảo Luật Kinh doanh Bất động sản (sửa đổi) đang khiến cho thị trường bất động sản tại Việt Nam đứng trước một số thay đổi quan trọng. Cụ thể, dự thảo luật này quy định rằng giao dịch bất động sản chỉ được khuyến khích mà không bắt buộc phải thông qua sàn giao dịch bất động sản. Điều này đã thu hút sự quan tâm và tranh cãi từ nhiều phía, trong đó có Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA).

Trong văn bản góp ý của mình, HoREA đã tán thành và ủng hộ khoản 7 Điều 7 trong Dự thảo Luật Kinh doanh Bất động sản (sửa đổi), quy định rằng Nhà nước khuyến khích tổ chức và cá nhân thực hiện giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch bất động sản. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng dự thảo luật này đã bỏ Điều 53a của phiên bản trước đó, để đảm bảo sự thống nhất và tính đồng bộ trong quy định của luật.

Hiệp hội này đánh giá rằng việc dự thảo Luật Kinh doanh Bất động sản (sửa đổi) chỉ khuyến khích mà không bắt buộc giao dịch bất động sản phải thông qua sàn giao dịch bất động sản không gây ra tình trạng mất việc làm cho nhân viên môi giới hoặc đẩy họ vào tình trạng thất nghiệp.

Theo HoREA, sàn giao dịch bất động sản đóng vai trò quan trọng và cần thiết trong thị trường bất động sản, đặc biệt là trong việc kết nối người mua và người bán. HoREA cho rằng việc chỉ khuyến khích, không bắt buộc giao dịch thông qua sàn sẽ không gây ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động của sàn giao dịch bất động sản.

Điều này được minh chứng bằng việc trong 8 năm thực hiện Luật Kinh doanh Bất động sản năm 2014, không có quy định bắt buộc giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch bất động sản, và hoạt động của các sàn giao dịch này vẫn diễn ra một cách bình thường. Khó khăn mà sàn giao dịch bất động sản gặp phải trong thời gian gần đây chủ yếu do tác động của đại dịch COVID-19 và khó khăn trong thị trường bất động sản trong 3 năm qua.

Từ kinh nghiệm của các nước phát triển, như Hoa Kỳ, không bắt buộc giao dịch bất động sản phải thông qua môi giới, nhưng đến 99% giao dịch bất động sản vẫn được tiến hành thông qua môi giới. Ví dụ, Hiệp hội các nhà môi giới bất động sản Hoa Kỳ (National Association of Realtors – NAR) có hơn 2 triệu thành viên và đóng một vai trò quan trọng trong thị trường bất động sản của họ.

Liên quan đến việc quy định giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch, trong khuôn khổ chương trình Hội nghị Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 4 diễn ra gần đây, đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí (đoàn TP. Hà Nội) đã chia sẻ quan điểm không còn yên tâm với tình hình hiện tại.

Ông cho biết, thị trường bất động sản, với giá trị kinh tế lớn, đã trải qua một giai đoạn dài thời gian mua bán bất động sản một cách thuận tiện và dễ dàng, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro và tình trạng lộn xộn. Ông nhấn mạnh rằng khi có sự cố xảy ra, người dân và nhà nước dễ bị thiệt thòi. Ông cũng đề cập đến việc kinh doanh bất động sản ngày càng trở nên dễ dàng và có thể dẫn đến những mánh lới và hành vi không tuân thủ pháp luật.

Tuy nhiên, với tình hình thị trường bất động sản tại Việt Nam, có nhiều quan điểm khác nhau về việc giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch. Một số đại biểu Quốc hội cho rằng việc giao dịch qua sàn sẽ giúp đảm bảo tính chính thức và tuân thủ pháp luật trong ngành bất động sản, đặc biệt khi giá trị bất động sản ngày càng lớn và quan trọng.

Khảo sát gần đây của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cũng cho thấy rằng một số sàn giao dịch đang đối diện với nguy cơ giải thể và phá sản. Trong khi thị trường bất động sản đang trải qua nhiều khó khăn và biến động. Do đó, câu hỏi về việc quy định giao dịch qua sàn và tác động của nó đến thị trường bất động sản vẫn còn là một vấn đề đang được thảo luận và tranh luận trong ngành.

Rủi ro khi giao dịch bất động sản không công chứng